Konfeksiyon yan sanayi sektörü, yaklaşık 5 bin firmanın üretim yaptığı ve maliyetler nedeniyle sıkıntılı günler geçirdiği bir dönemden geçiyor. Sektör, istihdamın korunması için KOSGEB tarafından sağlanan desteğin tüm sektör geneline yayılmasını istiyor. Hazır giyim ana sanayi ihracatında yaşanan daralmanın etkisiyle dolaylı ihracatında kayıplar yaşayan yan sanayi, içerde de ithal ürün baskısı nedeniyle pazar kaybediyor. Zor bir dönemi ayakta atlatabilmek için KOBİ desteğinin işletme desteğine dönüşmesini talep ediyor.
Konfeksiyon yan sanayi, KOBİ olarak tanımlanan işletmelerin desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. 250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 500 milyon TL’yi aşmayan işletmeler, KOBİ olarak kabul ediliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, KOBİ istihdamının korunmasına yönelik olarak emek yoğun 5 sektörde, her personel için 30 prim gün başına 2 bin 500 TL geri ödemesiz KOSGEB destek paketi açıklamıştı.
KYSD Başkanı Murat Özpehlivan, “Tanımın sınırında olanlar arada kalıyor” diyerek bazı firmaların KOBİ tanımının dışında kaldıkları için destekten yararlanamadığını belirtti. Özellikle kriterlerin tam sınırında bulunan firmaların ciddi mağduriyet yaşadığını ifade eden Özpehlivan, bu desteklerin tüm sektörü kapsayan bir mekanizma ile genişletilmesi gerektiğini savundu.
Sektör, Uzakdoğu’dan iç pazara giren ithal ürünlerin yarattığı baskıyı da gündeme getiriyor. Özpehlivan, konfeksiyon yan sanayi endüstrisinin, hazır giyim başta olmak üzere birçok sektöre kritik girdiler ürettiğini dile getirdi. “Rekabetçi gücümüz, koleksiyon becerimiz, hızlı teslimat süremiz ve ulaşılabilir olmamız, bizi dünyadaki rakiplerimize nazaran daha tercih edilir kılıyor” dedi.
Özpehlivan, döviz, faiz, enflasyon ve yüksek maliyetlerin sektörü zor durumda bıraktığını belirtti. İthal ürünlere karşı korunmanın elzem olduğunu vurgulayan Özpehlivan, “Bu açıdan özellikle ithal edilen konfeksiyon yan sanayi ürünlerinin haksız rekabet oluşturmaması adına referans fiyat, anti damping ya da koruma önlemi taleplerimizin Ticaret Bakanlığımız tarafından hızlıca değerlendirilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
2025 yılının ilk 3 aylık verilerine göre, sektörde üretimde keskin bir daralma yaşandığı ifade ediliyor. Özpehlivan, bu durumun en önemli etkeninin hazır giyim üretimi ve ihracatındaki düşüş olduğunu belirtti. “Bu kan kaybı ne yazık ki bizlere de atıl kapasite olarak yansıyor” diyen Özpehlivan, 2021-2022 yıllarında yapılan bina ve makine yatırımlarının bugün önümüze çıkan kapasite boşluğunun en önemli sebeplerinden biri olduğunu vurguladı.
Yüksek işçilik maliyetlerinin Avrupa’nın birçok ülkesine nazaran daha yüksek olduğunu belirten Özpehlivan, “Acil önlem alınmazsa ülkemizdeki tüm sanayi dalları için büyük bir risk söz konusu” dedi. Müşterilerin ucuz ülkelere yönelmesi, yerli üreticileri zorlu bir çıkmaza itiyor. Tüm bu faktörler dengeye oturtulmazsa, bu sektörleri kaybetme riski doğuyor.
Merkez Bankası’nın son faiz artışıyla birlikte sektörün daha da sıkıntılı bir sürece girdiği ifade ediliyor. KYSD Başkanı Özpehlivan, “Halihazırda yüksek faizlerle baş etmeye çalışan sanayicilerimiz, bu ilave maliyetle birlikte daha zorlu bir sürece girmiş oldular” dedi. Bu beklenmedik artış, sektördeki sıkıntıları artıracak gibi görünüyor.
Özpehlivan, “Bu sürdürülemez faiz/kur/enflasyon çıkmazı en yakın zamanda sanayicilerimize sürdürülebilir bir çalışma ortamı oluşturacak akılcı bir finansal iklime bürünmeli” şeklinde konuştu. Sektör, acil önlemler bekliyor ve bu süreçte destek mekanizmalarının genişletilmesi gerektiğini vurguluyor.
Gümrük vergilerinin 90 gün esnetilmesi, Türk üreticileri için ABD pazarında önemli fırsatlar sunuyor. Ancak Özpehlivan, bu fırsatların bugünden yarına olamayacağını belirtti. Ülkeler arasında ticaret köprüleri kurmanın zaman ve emek isteyen bir süreç olduğunu ifade etti.
Özpehlivan, “Bu açıdan fırsatın mevcudiyetini dikkate almakla birlikte temkinli bir iyimserlik içerisinde olduğumuzu söyleyebilirim” dedi. Sektör, bu zorlu süreçte ayakta kalabilmek için gerekli desteklerin bir an önce sağlanmasını bekliyor.